20 наурыз күні Атырау облыстық тарихи-өлкетану музейінде ғылыми қорда сақталған тас дәуірі коллекцияларын талдау-атрибуциялау жұмыстары жүргізіле бастады.

Сан ғасырлық тарихы бар жәдігерлерге жасалып жатқан зерттеу жұмыстарын Калмыкия мемлекеттік университетінің профессоры, тарих ғылымдарының докторы Петр Кольцов және Ә.Марғұлан атындағы Археологиялық институты директорының ғылыми істер жөніндегі орынбасары, тарих ғылымдарының кандидаты Талғат Мамыровтар  жүргізуде.

Атырауға арнайы жұмыс сапарымен келген мамандарға Атырау облыстық тарихи-өлкетану музейінің қызметкерлері қолғабыс беруде.

16 наурыз күні  Атырау облыстық тарихи-өлкетану музейі  Атырау қаласындағы облыстық балалар оңалту орталығында «Біз біргеміз» атты  көшпелі көрмесін өткізді.

Ұлыстың Ұлы күні – «Наурыз» мерекесіне орайластырып өткізілген аталмыш шарада ерекше бүлдіршіндерге қазақтың ұлттық құндылықтары мен салт-дәстүрін  дәріптейтін қолөнер бұйымдары мен көне заманғы тұрмыстық және зергерлік бұйымдары, қару-жарақ түрлері мен ат әбзелдері көрініске қойылды. Осымен қатар шарада өңірімізде мекен ететін кейбір аң-құстардың тұлыптары көпшілік назарына ұсынылды.

Музей жәдігерлерін жақыннан тамашалаған балалар көрмеден алған әсерлерін шынайы күлкілері арқылы білдіріп жатты.

Шара соңында орталық қызметкерлері мен балалардың ата-аналары Атырау облыстық тарихи-өлкетану музейі  ұжымына ризашылықтарын білдірді.

6-11 наурыз аралығында  Атырау облыстық тарихи-өлкетану музейінде жылдық жоспарға сәйкес музейдің ғылыми қорындағы археологиялық коллекцияларды ғылыми талдау, атрибуциялау жұмыстары жүргізілді.

Ғылыми негіз бен дәлдікті қажет ететін сараптамалық жұмыстарды арнайы жұмыс сапарымен келген ҚР Білім және ғылым министрлігі ғылым комитетінің Ә.Х.Марғұлан атындағы Археология инстиутының ғалым мамандары, қола дәуірі маманы, тарих ғылымдарының кандидаты Байтілеу Дархан Айтжанұлы, ерте темір дәуірі маманы, археология және этнология магистрі Мамедов Аслан Мәлікұлы және Атырау облыстық тарихи-өлкетану музейінің мамандары өткізді.  

Ауқымды жұмыстар барысында археологиялық зерттеулер, қазба, барлау жұмыстары кезінде табылған материалдық деректерге ғылыми түсініктеме берілді.

Ақпанның 16-сы күні Атырау облыстық тарихи-өлкетану музейінде «Қызылқоға ауданындағы археологиялық ескерткіштер» атты дәріс өтті.

Музейдің ғылыми зерттеуді қамтамасыз ету бөлімінің аға ғылыми қызметкері Ғаламат Базарбаев өткізген танымдық сабақта Қызылқоға ауданындағы Қарабау ғибатханасы, Тасқара қорғаны, Сазыз тұрақтары, Қорғанша қалашығы, Қарабау құмтөбелі қабірлері туралы толымды мәліметтер беріліп, Қызылқоға ауданында орналасқан археологиялық ескерткіштердің жәй күйі және қазіргі жағдайы, зерттелу тарихы сөз етілді. 

Х. Досмұхамедов атындағы Атырау университетінің тарих мамандығында білім алатын студенттер  және университеттің оқытушысы,  тарих ғылымдарының докторы Лесқали  Бердіғожин,  докторант- археолог Амангелді Зайынов қатынасқан дәрісте 2022 жылы Қызылқоға ауданында жүргізілген археологиялық зерттеу жұмыстары негізінде анықталған жәдігерлер көпшілік назарына ұсынылды.

2023 жылдың 31 қаңтар күні  Атырау облыстық тарихи-өлкетану  музейінде  2022 жылы музей қорына қабылданған жәдігерлерден жасақталған уақытша көрме өтті.

Музей қорына жаңадан қосылған жәдігерлердің тарихи құндылығы арнайы таныстырылып, экспонаттардың құрылысы мен ерекшеліктері сипатталған шараға облыстық музей жанындағы ғылыми-кеңестің мүшелері, Х. Досмұхамедов атындағы Атырау  университетінің тарихшы-өлкетанушы оқытушылары мен тарих факультеті студенттері, облыстық тарихи-мәдени мұраны зерттеу орталығының қызметкерлері, соғыс ардагерлері Қауысбай Шортабаев, Төлеп Салықбаев, Қалым Шәлденов, Серікқали Пангереев, Құттығұл Мұсағалиевтердің ұрпақтары  мен тума-туыстары, Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген жаттықтырушысы Асан Раушановтар қатысты.

Шара барысында Атырау облыстық тарихи-өлкетану  музейі басшысының орынбасары Динара Бисембаева сөз алып, көрмеге қойылған жәдігерлердің тарихи құндылықтарын айтып, экспонаттарды музейге табыстаған барша атыраулықтарға шынайы ризашылығын білдірді. Келесі кезекте сөз соғыс ардагері Құттығұл Мұсағалиевтың қызы Светлана Құттығұлқызына, соғыс ардагері Төлеп Салықбаевтың қызы Алтын Салықбаеваға, соғыс ардагері Қауысбай Шортабаевтың келіні Жібек Таңатароваларға беріліп, олар жәдігерлердің музейге табысталу маңызын  түсіндірді.  Музей ұжымы   соғыс ардагерлерінің ұрпақтары мен туыстарына  Атырау облыстық тарихи-өлкетану музейінің жәдігерлері жинақталған каталогты естелік  ретінде табыстады.

Аталмыш көрмеде облыстық  тарихи-өлкетану музейінің  Атырау өңірінде жүргізілген қазба жұмыстары барысында Миялы-Жанкелдин, Қырықоба, Балқұдық, Тасқара  қорғандарынан табылған археологиялық жәдігерлері,  Жылыой ауданындағы Ақкиізтоғай  және Ақкерегешың борлы қыраттарына жасалған экспедициялар кезінде табылған палентологиялық жәдігерлер, 1941-1945 жылдардағы Ұлы Отан соғысына қатысқан ардагерлер Қауысбай Шортабаев, Төлеп Салықбаев, Қалым Шәлденов, Серікқали Пангереев, Құттығұл Мұсағалиевтердің жеке құжаттары, өңір белгілері, қазақтан шыққан тұңғыш ұшқыш қыз, Халық Қаһарманы Хиуаз Доспанованың жеке құжаттары мен  фотосуреттері, қазақтың белгілі күйшілері  Секен Тұрысбековтың, Айгүл Үлкенбаеваның, Асылбек Еңсеповтың жеке домбыралары, қазақтың көрнекті жазушысы, драматург  Әнес Сарайдың жеке бұйымдары, қолжазбалары мен кітаптары,  Қазақстан Республикасының мәдениет қайраткері Абат Кенжеғалиевтың жеке құжаттары мен өңірлік белгілері, Токио-2020 Паралимпиадасының қола жүлдегерлері, жерлестеріміз Әнуар Сариев, Дәулет Теміржанов, Зарина Байбатиналардың Жапония астанасының татамиында күрескендегі кимонолары (спорттық киімдері) қойылды.

Көрмені облыстық музейдің «Жас экскурсоводтар» клубының мүшелері Отарбай Рахат және  Әділова Диана  таныстырды.

Атырау облыстық тарихи-өлкетану музейінде 13 қаңтар мен 22 қаңтар аралығында қазақтың ұлттық  құндылықтарын  дәріптеу мақсатында музей қоры негізінде «Ұлттық қолөнер тәрбие көзі» тақырыбында уақытша көрме қойылды.

Көрмеде қазақ халқының тоқыма бұйымдарының озық үлгісін көрсететін 20-ға жуық қоржындар мен кермелер ілінді. Осы экспозиция  арқылы халқымыздың дәстүрлі тоқу мәдениетінің алуан түрлілігі көрсетіліп, жәдігерлердің жасалу материалдары мен техникасы, олардың қолданыс аясы, шаруашылық, тұрмыстық функциялары туралы мәліметтер берілді.

 Көрмеде жүннен, киізден, түкті кілемнен жасалған қоржын түрлері мен әр пішіндегі кермелер ұсынылды. Солардың бірі 1999 жылы Атырау облыстық тарихи-өлкетану музейінің жаңа ғимаратқа көшу салтанатына орай бұрынғы Астана қаласының әкімі Тасмағамбетов Иманғали Нұрғалиұлының сыйға берген қоржыны да бар. Бұл қоржын жүннен жасалып, түксіз етіп тоқылған. Пішіні төртбұрышты формада жасалып, қызыл-қоңыр түсті, беті өрнектелген және етегі шашақталған.

Осындай түкті кілем тоқу әдісімен тоқылған қоржынды Атырау қаласы, Қосшағыл поселкесінің тұрғыны зейнеткер қолөнер шебері Тағанова Жаңылсын өз қолымен жасаған. Қоржынды 1978 жылы музей қорына тапсырған. Қоржынның беті түкті, иірілген жүннен тоқылған қызыл түсті және ромбик тәрізді өрнектері бар.

Көрмеге қойылған тағы бір қоржынның түрі бұл –құда қоржын. Бұл қоржынды қолөнер шебері Жамамбаева Әзима 1990 жылы жүз теру тәсілімен жасап,  бетіне қызыл, жасыл, көк, сары жіптерден жүз теру өрнегімен тоқыған. Екі қалталы, ортасынан байлайтын жібі бар. Қоржын 2007 жылы музей қорын этнографиялық жәдігерлерге толықтыру мақсатында алынған.

Тағы бір қоржын 1931 жылы ашаршылық кезінде Қарақалпақстанға жер аударылып кеткен қазақтың қолөнер шебері Балкүнше Құрманқызының туындысы. Бұл бұйымды күні бүгінге дейін немересі Құлмышев Сәндібай әжесінің тоқыған бұйымын ұзақ жылдар сақтап келген. Бұл көненің көзін 2017 жылы музей қорына тапсырды.

Аталмыш көрмеге бірер кермелер де қойылды. Оның бірін Атырау қаласының тұрғыны Нақов Ақылберді 1990 жылы Түркіменстан, Ауғанстан, Монғолия елдерінен көшіп келген қазақ халықтарының және Маңғыстаулықтардан коллекция ретінде жинақтап сақтап келген. Керме түкті  кілем тоқу тәсілімен және тықыр техникасын пайдалана отырып тоқылып, тігілген. Беті қызыл, қара қоңыр, сарғыш  түсті жіппен тоқылып, астары ақшыл жүн жіппен әсемдеген. Кермені 2019 жылы музей қорына тапсырған.