Атырау облысы тарихи-өлкетану музейінде 27 маусым 2018 жылы Социалистік Еңбек Ері Арон Аюповтың 115 жылдығына арналған «Өнегелі өмір» тарихи-тағылымдық шарасы өткізілді.

Шара шаруашылық пен мәдени құрылыстағы аса үздік жетістіктері үшін еңбекте ерекше көзге түсіп, өздерінің аса үздік жаңашыл қызметтерімен қоғамдық өндірістің тиімділігін арттыруға үлес қосқан азаматтардың есімдерін ел жадында жаңғыртумақсатында өтті.

Социалистік Еңбек Ері-шаруашылық пен мәдени құрылыстағы аса үздік жетістіктері үшін еңбекте ерекше көзге түсіп, өздерінің аса үздік жаңашыл қызметтерімен қоғамдық өндірістің тиімділігін арттыруға, халық шаруашылығын өрге бастыруға, ғылым мен техниканы дамытуға, сол кездегі КСРО-ның күш-қуатын нығайтып, даңқын шығаруға ат салысқандары үшін берілетін ең жоғары құрметті атақ. Бұл атақ КСРО Президиумының 1938 жылғы 27 желтоқсанындағы Жарғысымен бекітілген.

Арон Аюпов-1903 жылы Атырау облысы, Новобогат ауданы, Забурын селосында туған. 1916 жылдан бастап еңбекке араласқан. 1917-1930 жылдары Теңіз ауданында №30 балық аулау кәсіпшілігінде жұмысшы болды. 1930 жылдан «Путь социализма» колхозында еңбек етті. 1947 жылы «Родина» колхозы құрылғанда соның төрағасы болып сайланды. Ол колхоз өндірісін шебер ұйымдастыра білді.

1947 жылы Арон Аюпов басқарған колхоз 219 құлынды аман өсіріп шығады. Қол жеткен табыстары үшін 1948 жылы Социалистік Еңбек Ері атағы берілді.

Аталған шараға Атырау облысы ауыл шаруашылығы басқармасының қызметкерлері, Атырау облысы құқық қорғау органдарының қызметкерлері және Арон Аюповтың қызы Лұқпанова Қазына Лұқпанқызы мен келіні Дәметкен Аронова Көшімқызы қатынасты.

25 маусым күні Атырау облысы тарихи – өлкетану музейінде Елбасының «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламалық мақаласы және Астананың 20 жылдығына орай Түркістан облысы Отырар мемлекеттік археологиялық қорық-музейінің ұйымдастыруымен қойнауы тарихқа толы, Қазақ өркениетінің алтын діңгегі, Отырар тарихын көпшілікке насихаттау мақсатында «Киелі Отырардың мәдени мұралары» тақырыбында көшпелі көрме ұйымдастырылды. Көлемді көшпелі көрмеде музей қоры жинағындағы Х-ХVІІІ ғасырларға тән археологиялық  тұрмыстық бұйымдар, нумизматикалық және зергерлік бұйымдар, қару-жарақ түрлері, сонымен қатар ХІ ғасырдың аяғы мен ХІІ ғасырдың басында өмір сүрген діндар,  ислам дінінің уағыздаушысы, түркі сопыларының бабасы, әйгілі  Қожа Ахмет Ясауидің ұстазы, һәм тәлімгері Арыстанбаб әулие және оның кесенесі туралы тарихи деректемелерді көпшілік назарына ұсынылды. «Киелі Отырардың мәдени мұралары»  көшпелі көрмесіне өлкеміздің өлкетанушылары Ө.Әлімгерейұлы, Т.Жаңабай, А.Әміржанұлы, Атырау облысы Мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасына қарасты мәдени мекемелердің қызметкерлері, студенттер, музей қонақтары және БАҚ өкілдері қатынасты. Көрме Атырау облысы тұрғындары мен қонақтарына 1 ай көлемінде насихатталады.

Қазақ халқында кең тараған ұлттық өнердің бірі – ши тоқу. Күнделікті тұрмыс пен шаруашылық қажеті үшін бұл құндылық қазірге дейін кеңінен пайдаланып келеді.Елбасының «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» мақаласы аясында  өткізілген шеберлік сағаты ата-бабадан қалған салт-дәстүрімізді және халқымыздың қолөнерін дәріптей отырып, қазақтың ұлттық қолөнерінің ерекше бір түрі ши тоқу бұйымдарын жастарға көрсету. Осыған орай Атырау облысы тарихи-өлкетану музейінде 2018 жылы 13 маусымда ши тоқу шебері Жанар Карабалинаның шеберлік сағаты өтті.         Шеберлік сағатында Жанар Карабалина қазақ халқының қолөнері саласында ши тоқу, оған боялған түрлі-түсті жүн орап, өрнектеп безендіру ісі ғасырлар бойы қалыптасып келе жатқан ұлттық өнер екендігін атап өтті.  Шиден түрлі бейнелер жасап, ою-өрнектермен өрнектеп базарлық, кәдесый ретінде айналысып жүрген шебердің қолынан шыққан бұйымдармен таныстырыды. Сондай-ақ музей қорына 2003 жылы тапсырған өзіндік қолтаңбасы «Ереуіл атқа ер салмай» ши туындысы студенттердің қызығушылығын танытты. Ши тоқуға пайдаланатын құралын, қойдың жүнін, шиін, қағазға салған сызбасын олардың атқаратын қызметін  көрермендерге түсіндіріп берді. Бүгінде ол қолөнер бұйымын жасауды өзі біліп қана қоймай кейінгі ұрпақтарға үйретіп келеді.

27 мамыр күні сағ 18.00-23.00 аралығында Атырау облысы тарихи-өлкетану музейінде Халықаралық музейлер күніне орай  «Тарих қойнауындағы Сарайшық» музей түні шарасы өтті. 

Мақсаты:Елбасының «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламалық мақаласын жүзеге асыру аясында  «Тарих қойнауындағы – Сарайшық» тақырыбымен  киелі жерлерімізді таныту, халқымыздың көне тарихынан сыр шертетін, тектілігімізді ұлықтайтын көне әрі құнды жәдігерлерді ел арасында, әсіресе жастар арасында дәріптеу, жастар бойындағы рухани мәдениетті дамыту, рухани жағынан байыту, музейге келуді арттыру.

«Музей түні» мерекелік шарасы – Атырау облысы тарихи-өлкетану музейінде 2012 жылдан бері жүзеге асырып келе жатқан ірі әлеуметтік, рухани-мәдени шара. Музей түнінің форматы жыл сайын өзгеріп отырады. Бұл жолы музей атыраулықтар мен қала қонақтарына жаңа бағдарлама ұсынды, оның ішінде музей түнінде көрермендер  әлем тарихындағы әйгілі шаһарлардың бірі, Алтын Орданың астанасы, дамуы мен көркемдігі жөнінен Бағдат, Рим секілді ежелгі өркениеттермен аты қатар аталатын Ақ Жайықтың жағасындағы қасиетті Сарайшықтың тарихымен қауышты.

Шара сағ 18.00-де музей алаңында Аққулар жүзген Секер көл, әз Жәнібектің айдай сұлу ару қызы, Алтын Орда мен қазақ мемлекетінің жеті бірдей билеушісі, бектер мен батырлар, әйгілі араб саяхатшысы Ибн Баттутаның өткенге саяхат жасауынан басталды.

«Тарих қойнауындағы Сарайшық» музей түні аясында, сағат  19.00-де «Жәдігер сыйла» акциясы ұйымдастырылды. «Жәдігер сыйла» акциясы шарасына өз үлестерін қосып, музей қорын ел тарихына қатысты құнды жәдігерлермен толықтыру мақсатында өлкемізден шыққан белгілі тұлғалар және тарихи тұлғалардың ұрпақтары да  қатынасты.

Бұл шара барысында Қазақстан Журналистер және Жазушылар Одақтарының мүшесі, Жаратылыстану ғылымдары Академиясының академигі, Махамбет сыйлығының иегері Өтепберген Әлімгерейұлы, Қазақстан Республикасы Ақпарат саласының үздігі, Қазақстанның құрметті журналисі, доцент Төлеген Жаңабайұлы жеке құжаттары мен өлке тарихына қатысты еңбектерін және саяси қуғын сүргін құрбаны  Қойшыбай Есембаевтің қызы  - Ақжай Есембаева   Ұлы Отан соғысының ардагері, партия-кеңес қызметкері Есембаев Жақсығалидің  құжаттарын музей қорына сыйға тапсырды.

Шара барысында музей қонақтары суретші-блогер Аңсаған Мұстафаның көрмесін тамашалап, автордың қолынан 100-ге жуық көрермен қолтаңбасын алды. 

Сағ 20.00-21.00 аралығында   қазақ атына сай, ешкімнен кем түспейтін өз істерінің майталмандары, қазақ қыздарының, әйелдерінің бойындағы ұлттық дәстүрімізге сай кішіпейілдік, инабаттылық, шеберлігі мен іскерлігін таныту, кейінгі ұрпаққа үлгі ету мақсатында 100 жаңа есім иегері,  жерлесіміз Әсемгүл Оразаева, суретші блогер Аңсаған Мұстафа және батик өнерін дамытушы К.Жапалова мен облыстық іскер әйелдердің, музей ардагерлерінің дастархан басындағы сырлы сұхбаты өтті.

Музей түні  аясында  музейдің «Табиғат» залында балаларға арналған табиғат зонасы, викториналық ойындар, «Сарайшыққа саяхат» мультипликациялық көрсетілімі болды.

Елбасының Болашаққа бағдар: «Рухани жаңғыру» мақаласы аясында музей қорындағы құнды жәдігерлерден «Этнография» залында көрмелер ұйымдастырылды.

Музей қорында жинақталған ат-әбзелдер коллекциясынан «Аттың даңқы жігіт қолында, жігіт даңқы өз қолында», самаурындар коллекциясынан «Самаурындар әлемі», халқымыздың ұлттық аң аулау дәстүрімен таныстыру, қазақ халқының құсбегілік дәстүрінің тарихын ұмыттырмау мақсатында  «Құсбегілік – өнердің өресі»  көрмелері шығарылды.

Сонымен қатар музейдің өнерлі және шығармашыл келушілері үшін көрме жәрмеңкелер мен шеберлік  сабақтары өтті.

Шара барысында музей жанындағы «Алтын оймақ» үйірмесінің мүшелері, жергілікті қолөнер шеберлерінің шеберлік сағаттары мен көрме жәрмеңкесі ұйымдастырылды.

Тоқыма бұйым тоқу шебері Малика Нұрашеваның алаша тоқудан шеберлік сағаты өтті. Көрермен тоқу қолөнеріндегі жиі қолданылатын өру, тоқу, тігу сияқты шығармашылық жиынтығымен, алашаның тоқылу техникасының қыр-сырымен  және оларда кездесетін ою-өрнек құпиясымен жақын танысты.

Ағаш шебері Құрманғазы аудандық агротехникалық колледжінің ұстазы, ағаш шебері Талғат Жұмалиев 20 дана қолөнер туындыларынан көрме ұйымдастырды. Ұлттық нақыштағы ыдыстарды ойып жасау және ою салу сәттерін көрсетті.

ҚР Суретшілер Одағының және ҚР көркем өнер Академиясының корреспондент мүшесі, ҚР Мәдениет қайраткері, Х.Досмұхамедов Атырау мемлекеттік университетінің доценті К.Жапалованыңбатик картиналарынан көрме ұйымдастырылды.

 Сазбалшық бұйымдарын жасау шебері Зинат Орынбасарованың шеберлік сағаты өткізіліп, жасалған бұйымдарынан және бисер бұйымдарының шебері Салтанат Елеусінова 50 дана өзінің қолөнер  туындыларынан жәрмеңке ұйымдастырылды. 

Музей алаңында мергендеріміз қазақтың ұлттық спорттық ойын түрі садақ атудан бақ сынады.

Шараның ашылу салтанатында Мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасының мәдениет және өнер мекемелерінің қызметін қамтамасыз ету бөлімінің басшысы А.Н.Жолаев айтулы мерекемен құттықтады. Атырау облысы Мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасы және музейдің ұйымдастыруыменОртағасырлық Сарайшық қалашығының тарихын көпшіліктің назарына ұсыну және тарихи-мәдени, туристік орталықтың келбетін бейнелеу  үшін  эмблемасы мен логотипін дайындау бойынша байқау жарияланған болатын. Сол байқаудың қорытындысы бойынша жеңімпаздары марапатталып, үздік деп танылған логотип иесі Атыраулық тұрғын Рахметов Мұратқа 500000 теңге жүлдесі табысталды.

Келесі кезекте сөз алған Атырау облысы тарихи-өлкетану музейінің басшысы Р.Харипова  рухани жаңғыру жолында туған жерді сүюге оның тарихын құрметтеуге өзгелерге мақтанышпен айта білуге дағдыланған «Жас экскурсовод» клубының қатынасушыларына Хан Ордалы Сарайшық музей қорығына жолдама, жас ұрпақты музейге тарту, түрлі сынықтар мен сайыстар арқылы музейдегі тарихи-археологиялық, этнографиялық құнды жәдігерлердің сырын ұғындыру мақсатында 2017 жылдан бері ұйымдастырылып келе жатырған  «Музейлік квест-2018» интелектуалдық ойынының жеңімпаздарына Талғайран орта мектебінің командасына  2000 жылдық тарихы бар Тараз қаласына жолдама  және музей саласын дамытуға қосқан үлесі үшін бірнеше қызметкерлерді музей басшылығының Алғыс хаттарымен  марапаттады.

Шараның қорытындылануына кеш қонағы «Заман» тобының қатынасуымен Атыраулық өнер жұлдыздары күн батқанша мерекелік көңіл-күй сыйлады.

2018 жылы 4 маусымда   мемлекеттік рәміздер күніне орай «Менің елімнің нышандары»тарихи-тағлымдық мерекелік шара өтті.

Шараның мақсаты:  Азаматтыққа және  отансүйгіштікке, ұлттық мақтанышымызды құрметпен қарап, қастерлей білуге жалпы рәміздер туралы мағлұматтар беріп, танымдық қабілеттерін дамыту бағытында патриоттық шара өткізу.

Кештің барысы: Осы атаулы күнге орай мәдени және рухани тәрбиелеу мақсатында бірлесіп өткізу үшін шараға Техникалық реттеу және метрология комитетінің Атырау облысы бойынша департаментінің басшысы-С.Г.Камешева қатынасып, мемлекеттік рәміздердегі өзгертулер мен олардың пайдалану тәртібі  туралы баяндап, слайд көрсетілді.

Мерекелік шара Мемлекеттік гимнмен басталып, Егемендігіміздің берік негізі-Мемлекеттік рәміздер туралы айтылып, мекеме басшыларының құттықтау сөздерімен аяқталды.

Атырау облысы бойынша ҚАЖ департаменті қызметкерлерінің отанына деген патриоттық сезімі мен асқан сүйіспеншілігі шара барысында байқалды.

Каспий теңізінің солтүстік, солтүстік-шығыс жағалауын құшып, ұланғайыр жер аумағын алып жатқан Атырау өңірі табиғи пайдалы қазбаларымен ғана емес, сонымен қатар әртүрлі қайталанбас табиғи ландшафтарға бай өлке. Соның бірі, Ақтөбе облысымен шекаралас жатқан Ақтолағай қыраты еш жерге ұқсамайтын, ерекше, мүлдем бөлек, тамаша әлем. Атырау және Ақтөбе облыстарының шекарасында орналасқан борлы үстірт бір кездері теңіздің түбі болған. Сондықтан да дәл осы жерлерде тасқа айналған ұлулардың, губкалардың, сегізсәулелі маржандардың, теңіз кірпілерінің және басқа ондаған миллион жыл бұрын тіршілік еткен теңіз фаунасы өкілдерінің көптеген қалдықтарын табуға болады.